Hồ Trường

ĐIỀU ĐÓ LÀM CHÚNG TA PHẢI KINH HOÀNG.

Harry J. Kazianis

Một lần nữa thế giới đang bừng tỉnh vì một sự thật đáng buồn: một số lớn người vô tội đã bị giết bởi sự tấn công của võ khí hóa học, hầu như chắc chắn được phóng ra từ các lực lượng của nhà độc tài Syria Bashar al Assad, được hậu thuẫn bằng tài chính và quân sự bởi các chúa tể của ông ta ở Moscow.

Và trong khi toàn thể hành tinh nên lên án điều này bằng những cách mạnh mẽ nhất có thể được – và, nếu cần, tiêu diệt lực lựng không quân của Assad, để bảo đảm hắn không thể tàn sát người dân của ông ta – lời nói và chứng từ thì không đủ.

Chúng ta phải công nhận một vấn đề to lớn hơn trước mặt, điều đó có thể thay đổi không chỉ làm thế nào những quốc gia điều khiển chiến tranh hiện đại, mà còn là một cuộc tấn công vào ý thức tập thể của nhân loại. Thật ra, chúng ta đang tiến một cách nhanh chóng đến đỉnh điểm mà nơi đó ý tưởng sử dụng vũ khí hóa học để đạt mục tiêu trong chính trị quốc tế bằng cách nào trở nên OK.

Để được rõ ràng, có thể không có gì quái dị hơn. Chúng ta không bao giờ nên nghĩ rằng điều đó OK để sử dụng vũ khí hủy diệt hàng loạt trong mọi tình huống. Đó là điều không có gì hơn là vô nhân đạo, và một tội ác đối với nhân loại.

Nhớ lại khoảng thời gian chúng ta đã trải qua với đường vẽ “redline” mà trong đó không dùng vũ khí hóa học sẽ được coi là điều có thể chấp nhận được. 

Thứ nhất là việc sử dụng vũ khí hoá học trong suốt cuộc nội chiến của Syria vào năm 2013. Nhờ cuộc phổ biến rộng rãi những hình ảnh và phim ảnh trên phương tiện truyền thông xã hội, thế giới đã được cho thấy sự khủng khiếp nhất hàng đầu của thế kỷ 21 một kiểu tàn sát khiến thế giới phải hành động. Với chính quyền của ông Obama đề nghị có hành động quân sự nhưng đá trái banh này cho Quốc Hội, một sự thỏa thuận đã được thực hiện với sự hợp tác với Liên Bang Nga mà Assad ít nhất dường như từ bỏ vũ khí hóa học. Thật không may, hình như tên đồ tể của Damacus không từ bỏ tất cả vũ khí của ông ta, nhưng xây dựng lại các kho tích trữ – và không lo sợ hậu quả hành động của ông ta.

Nhưng từ đây nó đã trở nên tồi tệ hơn. Những quốc gia gian xảo tinh ranh quanh thế giới đang nhìn – đặc biệt là chế độ hung hăng ở Bình Nhưỡng, và hiện đang sử dụng vũ khí hóa học để đạt được mục tiêu của họ. Trong một cuộc tấn công có thể giết chết nhiều người, hình như rõ ràng là tình báo của Kim Chánh Ân đã giết chết người anh em cùng cha khác mẹ bằng VX, một loại vũ khí hóa học gây chết người kinh khủng nhất trên hành tinh. Và trong khi hai kẻ ám sát đã bị bắt, thế giới đã làm nhỏ giọt để chống lại hành động này, đã xảy ra nơi công cộng, tại phi cảng quốc tế Kuala Lumpur. Nếu có điều gì sai, nhiều người có thể đã bị giết, tạo ra một biến cố quốc tế có cường độ cao nhất.

Đáng buồn thay, hình như sự kiện hiện tại chỉ củng cố cho xu hướng nguy hiểm này – với các thế lực vĩ đại của thế giới bắt đầu hành động. Chỉ vài tuần qua, hình như rõ ràng Liên Bang Nga đã thực hiện một vụ ám sát dùng vũ khí hóa học vào ngày 4 tháng 3 – trên đất của nước Anh – chống lại cựu điệp viên và con gái ông ta. Cuộc tấn công, một sự vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế và có thể diễn giải là một hành động chiến tranh, là một phần của chuỗi chiến dịch của Moscow nhắm vào những nhà bất đồng chính kiến đã lên tiếng chống lại chế độ của ông Putin, hoặc những người mà họ nghĩ đang hình thành mối đe dọa.

Trong khi các xu hướng rõ ràng làm rối trí, nhưng vẫn có một số con đường có tiềm lực để đảo ngược điều này và không thể giới hạn vũ khí hóa học một cách dễ dàng.

Đầu tiên, chính quyền của ông Trump phải đẩy lùi Syria trở lại ý tưởng rằng các hành động như thế là chấp nhận được. Trong khi tôi mạnh mẽ chống lại bất cứ sự can thiệp quân sự sâu rộng nào – tất cả bom trên thế giới cũng không thể đẩy lùi Syria – một sự tấn công nhắm vào mục tiêu bảo đảm Assad không thể dùng loại vũ khí đó từ trên không có thể rất cần thiết, và có thể lên kế hoạch từ bây giờ. Tuy nhiên có một số rủi ro như sự tấn công đó cần phải bảo đảm là không giết các cố vấn quân sự của Liên Bang Nga trong vùng, điều đó có rủi ro biến cuộc nội chiến khu vực thành cơn ác mộng có tiềm năng toàn cầu và chiến tranh nguyên tử. Như thế là điều có thể làm được hình như có thể ngăn cản Assad dùng loại vũ khí khủng khiếp như thế – phải hành động ngay bây giờ.

Tiếp theo, chúng ta phải chắc chắn là Assad không có thể chế tạo thêm nhiều vũ khí hủy diệt hàng loạt. Điều này có nghĩa là phải nắm chặt và làm rõ ràng đến bất cứ các nơi cung cấp dụng cụ về kỹ thuật hay kiến thức và kỹ năng, chuyên môn để chế tạo vũ khí huỷ diệt hàng loạt – chính là Bắc Hàn – sẽ trả giá giá đắt cho các hành động như thế. Không quốc gia nào có lợi trên cái chết của người dân vô tội với một cách man rợ như thế và mong thoát được tội ác đó. 

Thứ ba, đội của ông Trump phải lãnh đạo một nỗ lực quốc tế để làm mọi việc để chấm dứt cuộc nội chiến ở Syria. Hoa Kỳ không thể đi xa hơn các hội viên Á Rập ở trong vùng, có nghĩa là quốc gia như Saudi Arabia và các hội viên vùng vịnh của chúng ta, có rõ ràng lợi ích quốc gia nơi đó, phải dẫn đầu các nỗ lực với lực lượng gìn giữ hoà bình trên đất liền và chia sẻ các nguồn tài chánh để xây dựng lại. Nhưng Washington có thể và phải bắt đầu tiến trình, đưa các bên tham gia cuộc chiến chung với nhau, và cố gắng làm giảm cuộc xung đột thảm khốc nhất trên hành tinh của chúng ta hôm nay.

Cuối cùng, các quốc gia trên toàn thế giới phải làm rõ ràng rằng bất cứ sử dụng vũ khí hóa học cho sự ám sát chính trị là không thể chấp nhận được và sẽ bị gặp phải hậu quả nghiêm trọng nhất. Trong khi Washington, Anh Quốc và cộng đồng chung Tây phương phải dẫn đầu một nỗ lực mạnh mẽ để đẩy lùi lại với các hành động của Liên Bang Nga, một sự cảnh báo rõ ràng đối với Moscow, cũng như đối với Bình Nhưỡng, cho các hành động đã qua của họ. Vì nếu Liên Bang Nga xem xét một cách đặc biệt và thực hiện một cuộc tấn công vũ khí hóa học khác, đặc biệt vào thành viên của NATO, hành động như thế có thể khiến áp dụng điều koản 5 của liên minh – nếu một thành viên NATO bị tấn công thì sẽ có sự phản ứng chung cần thiết. Và trong khi không cần thiết gây chiến, điều đó có nghĩa là NATO sẽ coi Liên Bang Nga là kẻ thù với đầy đủ ý nghĩa mà thế giới đặt ra, và tìm cách chế ngự Liên Bang Nga.

Và tất cả chúng ta đều biết chuyện gì đã xảy ra thời Liên Xô cũ khi nó bị kềm chế – nó đã bị nghiền nát.

LM phỏng dịch ngày 8 tháng 4 năm 2018