HOÀNG THI THƠ RỨỚC TÌNH VỀ VỚI QUÊ HƯƠNG

HOÀNG THI THƠ

RỨỚC TÌNH VỀ VỚI QUÊ HƯƠNG

                                                   Ngô Quốc Sĩ

            Hoàng Thi Thơ người  làng Bích Khê, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. Ông gia nhập Đoàn Văn nghệ Quảng Trị  do nhạc sĩ Nguyễn Hữu Ba làm trưởng đoàn.

          Sau hiệp định Genève, ông vào Sài Gòn sống, dạy sinh ngữ Anh - Pháp ở các trường tư thục và hoạt động văn nghệ. Năm 1957, ông bắt đầu tổ chức các Đại nhạc hội tại rạp Thống Nhất Sài Gòn. Năm 1961, ông thành lập Đoàn Văn nghệ Việt Nam gồm hơn 100 nghệ sĩ tên tuổi và lưu diễn qua nhiều nước Á Châu cũng như nhiều thành phố trên thế giới:  Năm 1967, ông thành lập Đoàn Văn Nghệ Maxim, gồm 70 diễn viên ca-vũ-nhạc-kịch, tổ chức những chương trình ca vũ nhạc kịch đặc biệt tại nhà hàng Maxim. Sau năm 1975, ông sang định cư tại California Hoa Kỳ.

          Hoàng Thi Thơ đã sáng tác trên 500 ca khúc từ tình ca đến nhạc quê hương, dân ca đến nhạc thời trang, đoản khúc đến trường ca, nhạc cảnh đến nhạc kịch. Ông đã để lại cho đời một gia tài âm nhạc thật đồ sộ và qúy giá, thắm đượm tình tự quê hương dân tộc. TheoTúy Hồng, “Hoàng Thi Thơ là một người Việt Nam khôn ngoan, khôn ngoan vô cùng, khôn ngoan hơn những người Việt Nam khôn ngoan. Sự khôn ngoan của Hoàng Thi Thơ chính là sự giỏi giang của một nhạc sĩ chân chính đúng nghĩa, lấy khổ đau và bất khuất của quê hương làm chủ đề trình diễn, dẫn chúng ta quay về với những truyền thống tốt đẹp, với lòng yêu thương đồng bào ruột thịt và yêu thương chính bản thân mình”

          Đúng vậy! Nhạc Hoàng Thi Thơ đậm nét quê hương hơn tất cả các nhạc sĩ khác, và có thể gọi ông là “người rước tình về với quê hương”, bởi lẽ Hoàng Thi Thơ đã chuyên chở quê hương, quê hương tuyệt vời trên chuyến xe tình, như thể chiếc xe hoa dân tộc:

                   Quê hương ta ôi
                   Quê hương tuyệt vời
                   Quê hương tuyệt vời
                   Gió mát trăng thanh
                   Ôi gió mát trăng thanh
                   Ru tình ca như sóng ru con thuyền                             tình
                   Quê hương ta ôi
                   Quê hương tuyệt vời
                   Quê hương tuyệt vời
                   Nước mát hoa thơm
                   Ôi nước mát hoa thơm
                   Đưa tình ta đi tới giấc mơ tuyệt vời. 

          Quê hương tuyệt vời, quê hương yêu dấu. Người nhạc sĩ đã rong ruỗi khắp bốn phương, nhưng không tìm thấy nơi nào bằng quê hương mình, có nhịp cầu tre vắt vẻo, nối bên ấy với bên nầy, như giấc mơ trong ca dao “ Ước gì sông hẹp một gang, bắc cầu giải yếm cho chàng sang chơi”

                   Ai đem bắc nhịp cầu tre
                   Cho chàng là chàng làng bên ấy
                   Thương em là em ở bên này
                   ờ ơ ớ ớ ờ hơ...
                   Cầu tre, tắc tịch tình tang
                  
                   Cầu tre tắc tặt tình tình
                   Rằng nhớ ở đây…
          Cầu tre vắt vẻo tình tứ, lại thêm ngọn lúa rì rào, làm cho cảnh càng sinh tình như một bài thơ đang len lén vào mắt em:

                   Trên đồng lúa vàng, một chiều yêu em
                   Trên đồng lúa vàng, ngàn đời không                          quên
                   ngàn đời không quên, vừng trăng trên                         trời,

                   ngàn sao cao vời vợi, mình nhìn nhau,

                   nhìn được tình phơi phới trong mắt em                        tuyệt vời

          Tình tứ hơn nữa là cầu tre ngọn lúa lại được nhuộm vàng với ánh trăng, tạo nên bức tranh không thể tìm thấy lời nào diễn tả:

                    Trăng sáng quá em ơi trên mái đình 
                   Chiều trăng rung rinh câu hò tình tứ. 
                   Vàng kia ai gieo trên lúa đồng mình 
                   Vờn đôi cò trắng biết bao là tình. 

          Cảnh đẹp mhư thế tất nhiên cảnh phải sinh tình. Nếu trong ca dao “Nụ tầm xuân nở ra xanh biếc” đã làm cho chàng trai làng phải thốt lên “Em có chồng anh tiếc lắm thay!”, thì dưới nốt nhạc Hoàng Thi Thơ, cảnh  đẹp tuyệt vời cũng làm cho lòng trai xao xuyến:

                   Gió lay cành đa
                   anh thương
                   anh thương em thật thà
                   mưa lay hoa cà
                   da em quá mặn mà
                   và thương bao giọt mồ hôi
                   đẹp má mặn môị
          Lỡ thương rồi thì chàng và nàng phải xe kết . Em sẽ theo anh, dìu nhau đi trên khắp nẻo đường quê hương:
                   Em theo anh về cùng đi trên khắp quê                       hương 
                   Xem quê ta nằm mộng mơ trong nắng                          trong sương 
                   Về đây để thấy quê hương mình đang                          rộng lớn thênh thang 
                   Dọc ngang một cõi mênh mang cùng                         trên mọi làng 

          Thế là cuộc sống thần tiên bắt đầu, có anh và em giữa vườn tình ái, giữa lòng quê hương như thể phòng khuê có trăng vàng len vào khung cửa:

                   Về đây mình sống như tiên 
                   Một con đường trắng trinh nguyên 
                   Một căn nhà bé xinh xinh,

                   Một khu vườn tình ..

          Một nét đẹp khác trong dòng nhạc Hoàng Thi Thơ là tình yêu giữa chàng và nàng là tình yêu năng động. Yêu nhau không phải để ngồi nhìn nhau, mà là để cùng nhau  chung sức chung lòng vun xới cho tình quê và cuộc đời:

                   Ai hát ngoài ao
                   chung ngồi giặt áo
                   giọng hò êm quá
                   mà anh ngỡ ai rót mật vào lòng.

                   Anh cuốc vườn sau
                   mặt trời trên đầu
                   ruộng vườn lên màu
                   vì em ước mong đây đó chung lòng.

          Một khi đã chung sức chung lòng thì khó khăn nào cũng vuợt qua, lấp biển và trời là chuyện bình thường làm cho cuộc đời lên hương, đáng yêu đáng sống:

                   Cho đến ngày mai
                   dù mưa hay nắng
                   lòng ta vẫn thắng
                   mà đôi chúng ta xây dựng 
                   đời này ta có bàn tay
                   một tình yêu này
                   một đời xum vầy
                   thì đâu khó chi lấp biển vá trờị.

          Điểm đáng yêu nhất tình tự dân tộc. Là con dân đất Việt, ai chẳng yêu quê hương, nhưng dưới phím đàn của Hoàng Thi Thơ, tình quê lai láng đến độ si mê.

                   Ðời mình đẹp mãi dưới túp lều xinh...
                   Rồi mình đi kiếm liễu xanh mình kết                            làm mành!

                   Rồi mình xin khóm trúc xinh trồng hết                         chung quanh!
                   Ngoài vườn hoa cúc hoa mai nào khác                        chi tranh.

                   Ban mai mình ngắm màu hoa
                   Ðêm đêm mình ngắm chị Hằng.

                   Dù nghèo cuộc sống vẫn thêm hào hoa
                   Ðời mình đẹp quá có ai bằng ta

          Thế cũng là đơn giản, nhưng chính cái đơn giản đó là hạnh phúc đích thật, và thế là đủ, đâu còn cần gì nữa, đúng như  nhạc sĩ đã thổ lộ:

                    Mộng vàng hai đứa có chi là quá xa                         xôi:

                   Ta mơ một mái nhà tranh
                   Ta mơ một túp lều tình.

                   Ðời mình đẹp mãi với Em và Anh..

          Đó là mái nhà tranh với 2 qủa tim vàng.  Đó là lâu đài tình ái, và hơn tất cả, đó là nhà Việt Nam..